Wat kunnen we leren van een tol over werken met balans en plezier?

Toen ik een jaar of 7 was, kon ik me uren vermaken met draaitollen. Ken je ze nog: van die houten of plastic tolletjes die je dan net vast kon houden tussen je vingers? Het was dan de kunst om je hand stil genoeg te houden en tegelijk de tol precies de juiste vaart te geven. De frustratie wanneer hij de juiste balans niet vond en stuiterend omviel. Het gevoel van voldoening, genieten en succes wanneer de tol schijnbaar zonder moeite heel lang over het gladde oppervlak bleef ‘wandelen’.

De tol is een prachtige metafoor voor het werken met behoud van energie en plezier in ons werk. Om schijnbaar zonder moeite en energieverlies voor langere tijd door je werkdagen heen te ‘wandelen’. Zodat je met voldoening en plezier kunt blijven werken.

Vind het juiste tempo

Een tol kan alleen balans houden met de juiste snelheid. Zo is het vinden van een juiste persoonlijke snelheid ook essentieel voor een mens om met plezier en energie te werken. Wat de juiste snelheid is, verschilt per persoon. Net zoals deze per tol verschilt. Dat zullen we dus ieder voor onszelf uit moeten vinden. Wanneer we te hard werken voor ons persoonlijke en er te veel energie in stoppen, werkt het averechts. We kunnen allemaal best kort pieken, maar op de lange termijn houden we het niet vol. We kunnen uiteindelijk bijna letterlijk ‘omvallen’ van vermoeidheid.

Maar als we aan de andere kant te weinig uitgedaagd worden voor wat bij ons past, kunnen we zo traag en verveeld raken dat er niks meer uit onze vingers komt. Ook dan komen we niet meer in beweging en kost het in verhouding meer energie, omdat je iedere keer opnieuw moet starten. Zo herinner ik me nog dat ik een tijdje zonder werk thuis was. Naar de winkel gaan, voelde als de prestatie van de dag. Terwijl ik dat er altijd even zonder moeite bij had gedaan toen ik werkte. Ook tijdens mijn eerste baantje in een bloemenwinkel hadden we weleens van die uren dat er nauwelijks een klant binnenkwam. Eigenlijk kwam ik ‘er dan nooit lekker in’ en duurde de dagen voor mijn gevoel vreselijk lang. Ook al had ik dan nauwelijks wat gedaan, toch voelde ik me aan het eind van de dag moe en zeker niet voldaan.

Zorg voor focus

Om soepel en met weinig weerstand te kunnen draaien, heeft de tol een kleine punt nodig. Zo hebben we in ons werk een duidelijke focus nodig om met weinig energieverlies ons werk te kunnen doen. Wanneer je je focust op een taak, zonder afleiding en verstoring, kun je in korte tijd, met weinig moeite heel wat voor elkaar krijgen. Zo las ik onlangs over een bedrijf in België waar de medewerkers drie uur per dag alle telefoons uitschakelden en elkaar niet mochten storen. De leidinggevende vertelde dat zijn medewerkers mede hierdoor meer voor elkaar kregen, nooit hoefden over te werken, omdat iedereen zijn werk op tijd af had.

Wissel taakgericht werken en ontspanning af

Verder staat het spelen met een tol voor mij ook symbool voor de balans vinden tussen het gefocust en taakgericht bezig zijn aan de ene kant en het aan de andere kant ontspannen en meer open en van een afstand kunnen kijken naar wat er gebeurt. Eerst de tol geconcentreerd een zet geven en dan genieten van wat de tol verder doet. Wanneer we alleen nog maar taakgericht en zo efficiënt mogelijk onze to-do-lijstjes afwerken, lopen we het risico om vernauwd te raken. We kunnen strak en rigide worden. Alle onderbrekingen verstoren en vertragen onze werkwijze. Wanneer dit te lang duurt, kan het werk ‘droog’ gaan voelen. Zonder enige betekenis. We kunnen zelfs in een burn-out terecht komen. Wanneer we aan de andere kant te veel willen vernieuwen, te creatief bezig willen zijn of alleen maar van een afstand mijmeren, kunnen we zo overweldigd raken, dat er uiteindelijk niets meer uit onze vingers komt.

Blijf speels ontdekken

Tenslotte staat de tol voor mij symbool voor het niet uit het oog verliezen van een speelse houding. We nemen het leven, het werk en de deadlines soms zo serieus dat alles zwaar aan gaat voelen. Alles kan gaan voelen als presteren en voldoen aan de gestelde eisen en verwachtingen. We gaan op ons tenen lopen of gaan gebukt onder de last. We durven dan geen nieuwe dingen meer uit te proberen. De tol helpt me herinneren om te spelen. Lekker voluit te experimenteren. Af en toe glorieus en met humor te falen. Om te vallen en vrolijk opnieuw te beginnen.

Dus wat leren we van de tol om te werken met behoud van plezier en energie:

• Ontdek je persoonlijke tempo
• Wees gefocust
• Wissel focus en taakgerichtheid af met ontspanning
• Durf te spelen en te experimenteren!