Stress op je werk? Burn-out?

Voorkomen is beter dan genezen

Ik heb weleens het gevoel dat ik teveel kan en teveel leuk vind. Dat klinkt misschien gek, maar zo ervaar ik het wel. Voeg daar nog een groot verantwoordelijkheidsgevoel bij in de mix en voilà je hebt al snel veel te veel ballen in de lucht te houden. Met als gevolg: tijd tekort, gehaast zijn, niet kunnen genieten in het moment zelf en niks helemaal goed doen. Daar kan ik dus van in de stress raken. Gelukkig weet ik genoeg van wat er gebeurt bij mezelf om tijdig in te grijpen. Want een burn-out, daar heb ik geen zin in.

Burn-out en stress? Hoe ontstaat dat?

Op het moment dat er een teveel van iets is in je leven ontstaat er een disbalans. Dit kan dus zoiets zijn als: teveel taken ten opzichte van de tijd die je tot je beschikking hebt. Maar het kan ook een disbalans zijn tussen de inspanning die je levert en wat het je oplevert. Of je ziet dat jij veel harder moet werken dan je collega, terwijl hij toch meer verdient. Je hebt jezelf hoge doelen gesteld, maar je lijkt ze nooit te kunnen bereiken. In al deze gevallen klopt het niet meer onder de streep als je de inspanning afzet tegen wat het je oplevert of de tijd die je hebt.

Is dat dan zo erg? Nee als dat maar voor een tijdje is, is er niks aan de hand. Het wordt pas een probleem als dit een langere tijd aanhoudt. Op een of andere manier zal je lijf uiteindelijk gaan vragen om de balans te herstellen en zal het je signalen gaan afgeven. Vermoeidheid, hoofdpijn, teveel of te weinig slaap en allerlei andere lichamelijke klachten.

Stress, wat is dat eigenlijk?

Wist je trouwens dat de bedenker van de term ‘stress’ eigenlijk iets heel anders bedoelde dan hoe wij de term tegenwoordig gebruiken? Hij bedoelde veel meer de druk, de belasting die er uitgeoefend wordt. Deze druk roept een reactie op. Wij noemen tegenwoordig deze reactie stress. Dus je ervaart bijvoorbeeld werkdruk en de gevolgen daarvan beschrijven we als stress.

Een beetje druk is overigens helemaal niet erg. Het activeert ons om in actie te komen. Het zorgt ervoor dat we iets gaan aanpakken of oplossen. Wat wel een probleem is: als je druk ervaart, maar vervolgens geen mogelijkheid ervaart om iets te kunnen doen. Een gevoel van machteloosheid volgt. “Het heeft toch geen zin. Ik kan toch geen invloed uitoefenen.” De druk blijft dan wel bestaan, maar de activering richt niks uit. Dat kan dan een veroorzaker zijn van grote stress.

Burn-out, de strijd tussen je hormonen

Het systeem wat in werking gaat bij stress is de verhouding tussen twee stoffen in je lichaam, namelijk adrenaline en cortisol. Als je iets ervaart wat een actie van je vraagt, dat wordt de adrenaline aanmaak geactiveerd. Het zorgt voor een verhoogde hartslag en een snellere ademhaling. Je spieren worden geactiveerd en staan klaar om iets te doen. Dit is dus op zich helemaal niet erg om aan de slag te gaan. Het heeft alleen wel wat schadelijke gevolgen voor je lichaam als er grote hoeveelheden adrenaline aangemaakt worden. Om die gevolgen tegen te gaan wordt de stof cortisol als bescherming geactiveerd. Alleen als die stof te lang aangemaakt wordt kan er een vorm van uitputting ontstaan van het systeem. En dus zul je niet meer bestand zijn tegen de grote hoeveelheden adrenaline. Vroeg of laat zal je lichaam overgaan tot een shut-down. Daar wil je dus niet terechtkomen!!!

Hoe kun je je stress dan nu praktisch en concreet verminderen?

De eerste stap die je kunt zetten in het herstellen van de balans zit in je ademhaling. Bij het inademen wordt de adrenaline aanmaak namelijk geactiveerd, bij het uitademen de cortisol aanmaak. En daar zit nu precies de sleutel voor jou om direct en snel de balans te kunnen herstellen. Met als resultaat dat je stress zal verminderen.

Hoe? Het lijkt zo simpel als ik het je vertel: Zorg ervoor dat je net iets langer uitademt dan inademt. Adem bijvoorbeeld 4 tellen in en 5 tellen uit. Op deze manier dwing jij je lichaam om tot ontspanning en balans te komen. Succes gegarandeerd! En ben je niet zo’n stilzitter, dit kan ook prima tijdens een wandeling. Maakt je lijf direct ook nog wat ‘gelukshormoon’ (seratonine) aan.

NB! Dit is natuurlijk alleen de eerste stap. Er is altijd een aanleiding waarom jij zo in de stress bent geraakt. Pak altijd het probleem aan bij de wortel in plaats van aan symptoombestrijding te doen.

Wat doe jij om weer te kunnen ontspannen? Laat het hieronder weten!